Leszek Balcerowicz przemawia podczas ELF 2017
Wiemy, jakie reformy są potrzebne, aby zwiększyć poziom wolności, ale musimy to lepiej zakomunikować. To jeden z głównych wniosków z ostatniego Europe Liberty Forum 2017, które odbyło się we wrześniu br. w Budapeszcie. Konferencja, zorganizowana przez Atlas Network i węgierską Free Market Foundation, przyciągnęła ponad 130 uczestników z 34 krajów, w tym przedstawicieli wielu wolnościowych organizacji pozarządowych. Celem wydarzenie było nie tylko pogłębienie wiedzy i umiejętności uczestników, ale także budowa sieci kontaktów, poznanie nowych osób z ruchu wolnościowego i odświeżenie zawartych wcześniej znajomości.
Tematyce skutecznej komunikacji poświęcono różne panele, ale chyba najważniejsza była dyskusja z udziałem Daniela Anthony’ego z Atlas Network (USA) i Glynna Brailsforda z Institute of Economic Affairs (Wielka Brytania). Pokazali oni, w jaki sposób udało im się istotnie poprawić komunikację ich dużych i rozpoznawalnych organizacji oraz jak można jeszcze lepiej promować wolnościowe idee.
Think tanki to nie tylko eksperci, ale tez skuteczne metody przekazywania idei – mediom, decydentom, liderom społeczności lokalnych czy opinii publicznej. Warto uczyć się od najlepszych i temu służyło to spotkanie, które, mam nadzieję, przełoży się na jeszcze sprawniejszą komunikację wielu organizacji i przedstawicieli ruchu wolnościowego.
Formalnego otwarcia Forum dokonał Brad Lips, CEO Atlas Network, który przypomniał, że mniej państwowej interwencji to więcej możliwości do działania dla jednostek. Na scenie pojawił się też reprezentujący Free Market Foundation Máté Hajba, który już po wydarzeniu przesłał jego uczestnikom inspirujący list. Następnie ważne wystąpienie wygłosił Zoltan Kész, który gościł w tym roku w Polsce na konferencji „Systemy instytucjonalne a warunki życia w kraju”, zorganizowanej z okazji jubileuszu prof. Leszka Balcerowicza. Kész przywitał gości w „stolicy populizmu”, jaką stał się Budapeszt. Krytycznie ocenił politykę Victora Orbána, który konsolidując wokół siebie władzę ogranicza wolność jednostek i konkurencję polityczną na Węgrzech. Ponadto konsolidacja władzy prowadzi do coraz większej korupcji, w której uczestniczą ludzie blisko związani z partią rządzącą. Kész przypomniał, że odpowiedzą na anty-wolnościowy populizm powinien być przekaz, który skupia się na wolności, ale też odpowiedzialności, wzięciu spraw w swoje własne ręce.
Europe Liberty Forum to także dyskusje o wolności i bezpieczeństwie, w tym zagrożeniach dla obu tych wartości. Stąd panel poświęcony wojnie hybrydowej i agresywnej polityce Rosji pod rządami Putina. W debacie udział wzięli burmistrz Wilna Remigijus Šimašius (w przeszłości związany z Lithuanian Free Market Institue), Peter Krekó z węgierskiego Political Capital i Pavel Schelin z Rosji. Šimašius przypomniał, że istnieją różne typy państw i nie każde państwo jest tak samo złe, o czym zdarza się zapominać także niektórym libertarianom. Krekó uzasadniał, dlaczego Rosja nie jest tak silna jak jej się wydaje, w związku z czym nie powinniśmy wspierać budowania wizerunku silnej Rosji. Przypomniał też, że rosyjskie władze są silne tam, gdzie rządy są podatne na ich wpływy (m.in. na różne formy korupcji), jako przykład podając Węgry. Z kolei Schelin podkreślił, że władze Rosji mają potrzebę budowania wizerunku supermocarstwa, przede wszystkim ze względów na politykę wewnętrzną i kreowania popularności Putina.
Podczas Forum nie mogło zabraknąć wystąpień poświęconych Austriackiej Szkole Ekonomii – o jej dorobku i głównych bohaterach opowiedział Mark Skousen, autor takich książek jak „A Viennese Waltz Down Wall Street” czy „Economic Logic”.
Pierwszy dzień Forum zakończyło wystąpienie prof. Leszka Balcerowicza, założyciela Forum Obywatelskiego Rozwoju. Prof. Balcerowicz porównywał skutki istnienia różnych systemów instytucjonalnych, a także dobrych i złych transformacji. Także w wystąpieniu prof. Balcerowicza wielokrotnie pojawiło się słowo „komunikacja”, jako niezwykle ważne narzędzie do zwiększania poparcia dla wolności.
Dobra komunikacja jest szczególnie ważne, kiedy z przekazem chcemy docierać do nieprzekonanych. Temu zagadnieniu poświęcony był pierwszy panel drugiego dnia Forum, dotyczący tematowi docierania do nowych odbiorców. Pavol Lupták opowiedział o Paralelni Polis i wytłumaczył, jak poprzez kryptowaluty i technologie cyfrowe docierają oni do kolejnych osób w Czechach, a także poza nimi. Bardzo ciekawe było wystąpienie Christiany Stewart-Lockhart z Institute of Economic Affairs, która opisała, jak zmieniając język i korzystając z popkultury, można skuteczniej dotrzeć do większej liczby osób, w tym wielu młodych. IEA organizowało wykłady np. o ekonomii „Gry o Tron”, a ich młodzieżowy magazyn „EA Magazine” dociera do 25,000 uczniów ekonomii. Matt Kibbe z Free the People (USA) tłumaczył z kolei, jak ważna w promocji wolności jest umiejętność opowiadania historii (z ang. story telling), aby zdobywać nowych odbiorców. Przykłady takich opowieści autorstwa Matta znaleźć można na stronie kierowanej przez niego organizacji. Admir Čavalić z Bośni i Hercegowiny opowiedział o organizowanym w Sarajewie Open Fest – festiwalu, który łączy wykłady, koncerty, wystawy i inne formy przekazu, aby przyciągać do wolnościowych idei jeszcze więcej ludzi.
Poszukiwaniu dodatkowych argumentów za wolnością był poświęcony panel o moralnych skutkach państwowego interwencjonizmu, który prowadził Tom G. Palmer. W dyskusji wzięli udział Vytautas Žukauskas i Žilvinas Šilėnas z Lithuanian Free Market Institute. Ta litewska organizacja zajmowała się ostatnich miesiącach badaniami na temat moralnych zalet wolnościowych rozwiązań i moralnych skutków antywolnościowych polityk. Te ważne wnioski z badań stanowią istotne dopełnienie argumentów związanych z efektywnością i sprawiedliwością, jakie niosą ze sobą wolnościowe reformy. Dyskusja na podobny temat, jak ta, w której wezmę udział jako panelista wspólnie z gośćmi z Litwy i prof. Markiem Górą, odbędzie się w piątek, 20 października br. w Łodzi, podczas „Igrzysk Wolności”.
To oczywiście tylko niektóre z wydarzeń Europe Liberty Forum, ale każdy w programie mógł wybrać to, co pasowało do jego zainteresowań czy potrzeb organizacji, z którą jest związany. W ramach Forum przyznano też Europe Liberty Award, którą otrzymał Maryan Zablotskyy z Ukrainian Economic Freedoms Foundation za działania na rzecz liberalizacji handlu ziemią. Z kolei konkurs Europe Think Tank Shark Tank wygrał Petar Čekereva z serbskiej organizacji Libek za pomysł na projekt „Lighthouse Outlet”, który ma stać się medialną latarnią przyciągającą środowiska wolnościowe na Bałkanach.
Forum nie było tylko i wyłącznie źródłem wiedzy, umiejętności i kontaktów, ale też inspiracji, do dalszej pracy i zaangażowania na rzecz obrony i wzmacniania poziomu wolności gospodarczej i wolności osobistych w krajach europejskich i nie tylko. Te cykliczne spotkania funkcjonują także jako doskonałe miejsca do „naładowania baterii” do kontynuowania wysiłków na rzecz wolności, odpowiedzialności za siebie, dobrowolnej współpracy jednostek, rządów prawa i sprawiedliwości – kolejna szansa na takie ładowanie podczas Europe Liberty Forum 2018 w Kopenhadze.
