Artykuł Nie taki wolny handel wewnątrz Kanady pochodzi z serwisu Blog Obywatelskiego Rozwoju.
]]>Handel międzynarodowy trafia często na pierwsze strony gazet i portali internetowych, ale niewiele słyszymy o handlu wewnątrz poszczególnych krajów. Stąd ciekawą lekturą jest artykuł Jorge Alvareza, Ivo Krznara i Trevora Tombe’s „Internal Trade in Canada: Case for Liberalization” opublikowany przez IMF. Także w przypadku Kanady więcej wolnego handlu przyniosłoby więcej korzyści.
Wewnętrzne bariery handlowe w Kanadzie podawane są jako jedna z przyczyn powolnego wzrostu produktywności w tym kraju. Autorzy wskazują na cztery typy barier. Pierwszy z nich to bariery geograficzne, wynikające z uwarunkowań naturalnych czy odległości – niezależne od obowiązujących przepisów prawa. Drugi typ barier to prowincjonalne zakazy np. dotyczące zakazu sprzedaży alkoholu nabywcom z innych prowincji[1]. Bariery techniczne to np. wymogi dotyczące wagi czy rozmiarów pojazdów. Czwarty rodzaj to bariery regulacyjne, które są związane z różnymi pozwoleniami, licencjami i innymi biurokratycznymi obostrzeniami funkcjonującymi w kanadyjskich prowincjach.
Jak pokazują autorzy, pełna liberalizacja handlu miedzy prowincjami mogłaby podnieść PKB per capita o 4 proc. Zwiększyłaby również udział handlu pomiędzy prowincjami, w relacji do PKB, do poziomu handlu międzynarodowego – takiej sytuacji nie było w Kanadzie od początku lat 80-tych. Z kolei senator Jane Cordy wskazuje, że koszy wewnętrznych barier handlowych to 130 mld dolarów.
Najniższe bariery handlowe występują obecnie w Albercie, Kolumbii Brytyjskiej i Ontario. Najsilniejszy protekcjonizm obowiązuje w Manitobie, na Wyspach Księcia Edwarda, w Nowej Szkocji, w Jukonie i w Nowej Fundlandii i Labradorze.
Jednocześnie Alvarez, Krznar i Tombe tłumaczą, że rząd federalny nie może tak po prostu liberalizacji prowincjom prawnie narzucić. Byłoby to niezgodne z konstytucją. Potrzebne są negocjacje i kooperacja prowincji i powinno być to, zdaniem autorów, priorytetem władz na wszystkich szczeblach. W ostatnich dekadach brakowało w tym wymiarze istotnych postępów.
Amela Karabegovic i Robert Cox uważają, że jedną z opcji mogłoby być dołączenie przez wszystkie prowincje do Trade, Investment, and Labour Mobility Agreement (TILMA), umowy podpisanej w 2006 r. pomiędzy Albertą i Kolumbią Brytyjską (która jednak nadal zawiera różnego rodzaju wyłączenia). Innym wzorcem do wykorzystania mogłaby być Australia i obowiązujące tam zasady wzajemnego uznawania regulacji (z ang. mutual recognition of regulation). Oznaczają one, że poszczególne regiony Australii mogą różnić się regulacjami, ale uznają też te obwiązujące w innych miejscach w tym kraju. Innymi słowy produkt akceptowany na terenie jednej prowincji jest akceptowany na terenie całego kraju.
Większość przedsiębiorców popiera dążenia do liberalizacji. Perrin Beatty, kierujący Canadian Chamber of Commerce, powiedział w 2018 r., że “najwyższy czas uporządkować sytuację w domu w związku z wyzwaniami związanymi z globalnym handlem i konkurencyjnością, które dotykają naszą gospodarkę”. Cytowana w tym samym artykule Monique Moreau, wiceszefowa Canadian Federation of Independent Business, stwierdziła, że “handel wewnątrz Kanady powinien być co najmniej tak łatwi jak z innymi krajami”.
Z kolei w badaniach opinii publicznej 81% respondentów stwierdziło, że liberalizacja będzie dobra dla konsumentów, a 77%, że będzie dobra dla biznesu. Ponadto reformy w kierunku większej wolności handlu wewnątrz Kanady byłyby dodatkową zachętą dla zagranicznych inwestorów. Dzięki temu wejście na rynek poszczególnej prowincji oznaczałoby też możliwość wchodzenia na inne kanadyjskie rynki.
Walka o wolnych handel to często konieczność zmierzenia się z różnymi grupami interesu, które korzystają na protekcjonizmie. Kierunek w jakim powinna reformować się w tym wymiarze Kanada jest oczywisty, a wolność handlu wewnątrz kraju to korzyści, których nie warto tracić ze względu na opór protekcjonistycznych lobbystów.
[1] W tekście używam sformułowania „prowincje” w odniesieniu zarówno do 10 prowincji, jak i 3 terytoriów.
Wpisy na Blogu Obywatelskiego Rozwoju przedstawiają stanowisko autorów bloga i nie muszą być zbieżne ze stanowiskiem Forum Obywatelskiego Rozwoju.
Artykuł Nie taki wolny handel wewnątrz Kanady pochodzi z serwisu Blog Obywatelskiego Rozwoju.
]]>